آموزش سیم پیچی موتور کولر آبی
یک بخش کلیدی در ساختار موتور کولر آبی، سیم پیچی موتورکولر آبی است. موتور کولرهای آبی بیشتر از مدل تکفاز می‌باشند که دارای دو سیم پیچ هستند: سیم پیچی اصلی موتور کولر که دارای مقاومت بالاتری است و باعث تولید میدان مغناطیسی می‌شود و سیم پیچی کمکی که دارای مقاومت کمتری است که جهت چرخیدن موتور را مشخص می‌کند. یکی از خطراتی که این سیستم‌های تهویه را تهدید می‌کند، سوختن سیم پیچی موتور کولر است. در این مطلب علاوه بر آموزش سیم پیچی موتور کولر آبی، دلایل و علائم سوختن آن را نیز بررسی خواهیم کرد.
نشانه خرابی سیم پیچی موتور کولر چیست؟
اگر کولرتان از کار افتاده است، متهم اصلی لزوما و همیشه موتور نیست. پس چطور می‌توانیم بفهمیم که سیم پیچی موتور سوخته است یا اینکه مشکل دیگری رخ داده است؟
اگر بوی نامطبوعی از کانال کولر به مشامتان رسید و بلافاصله کولر نیز از کار افتاد، احتمالا سیم پیچی کولر دچار مشکل شده است. در این شرایط موتور نمی‌تواند روشن شود، و قادر به چرخاندن پروانه یا حلزونی کولر نیست. وظیفه سیم پیچی اساسا همین است: انتقال انرژی الکترومغناطیسی به روتور و چرخاندن این بخش‌ها. اگر سیم پیچی موتور کولر آبی را نیز بررسی کنید، می‌بینید که سیم‌های درخشان مسی یا آلومینیومی آن سیاه شده‌اند. تمامی این موارد نشان از این هستند که زمان تعویض سیم پیچی موتور و یا تعویض دینام می‌باشد.
دلایل قفل شدن موتور کولر آبی و گیرپاژ موتور کولر
دلیل سوختن سیم پیچ موتور
درواقع سوختن موتور کولر در چند مدل اتفاق می‌افتد: سوختن سیم پیچی (نصف آن یا به صورت لکه‌ای)، سوختگی کلی، از بین رفتن یک فاز و یا سوختن سیم‌پیچ راه‌انداز. در ادامه دلایل این اتفاقات را به صورت کوتاه بیان می‌کنیم:
- ناکافی بودن میزان سیم در سیم پیچی موتور کولر آبی به دلیل قیمت بالای سیم
- نامرغوب بودن هسته آهنی و عایق‌بندی بین ورقه‌های فلزی و ترانس‌ها
- آلودگی و خاک گرفتگی یاتاقان کولر که منجر به قفل کردن آن می‌شود
- استفاده از سیم‌های لاکی نامرغوب و توان پایین برای تحمل حرارت
- بدون آب کار کردن کولر آبی و بالا رفتن دمای داخلی آن
- کیفیت پایین بوشن‌ها و بلبرینگی نبودن موتور کولر
- روغن‌کاری نکردن قطعات کولر آبی
- نوسانات الکتریکی
علت‌های احتمالی بروز این مشکل را بیان کردیم تا در آینده برای جلوگیری از بروز مجدد آن جلوگیری کنید. در بخش بعد نحوه سیم پیچی موتور کولر آبی را شرح می‌دهیم.
تنظیم پلاتین موتور کولر هنگام راه‌اندازی کولر
اموزش سیم پیچی موتور کولر ابی
همه ما این تصور را داریم که کولرهای آبی سیستم پیچیده‌ای ندارند و تا حدی نیز درست فکر می‌کنیم. حتی پیچیده‌ترین قطعه که سیستم مکانیکی موتور کولر است نیز آنقدرها پیچیده نمی‌باشد.
با این وجود، سیم پیچی موتور کولر آبی نیاز به تجربه و تخصص دارد زیرا جدا از حساسیت این قطعه، سیم پیچی کولرهای مختلف با یکدیگر متفاوت است. در ادامه نحوه سیم پیچی موتور کولر آبی را در سه مرحله توضیح می‌دهیم. ابتدا باید وسایل زیر را آماده کنید:
- اسکنه یا یک وسیله مشابه برای برش سیم پیچی قدیمی
- نخ، کاغذ عایق و سیم برای سیم پیچی
- یک وسیله گرمایشی مانند مشعل
- پیچ‌گوشتی، چکش و آچار
- لاک سیم
مرحله اول: باز کردن موتور و بیرون آوردن سیم پیچی موتور کولر
ابتدا باید یک میز کار تمیز با ارتفاع مناسب را آماده کنید و دستکش ایمنی بپوشید. موتور را روی سطح کار خود قرار دهید و پیچ‌های آن را باز کنید. حال لازم است که قطعات داخلی موتور که شامل بخش‌های زیر هستند را باز کنید:
- استاتور (استوانه فولادی ثابت که اجزای داخلی موتور را می‌گیرد)
- آرمیچر یا روتور (قطعه‌‌ای شبیه به یک یاتاقان کوچک در موتور است)
- سیم پیچی موتور کولر که در اطراف استاتور قرار دارد.
حال باید آرمیچر را از استاتور خارج کنید. این قطعه دارای خاصیت مغناطیسی است پس مواظب باشید که براده‌ها و قطعه‌های فلزی به آن نچسبند. سر پیچ‌گوشتی را در زیر شیارهای فلزی بگذارید و به آرامی آن را به سمت بالا بکشید، می‌خواهیم شیارها را بازتر و سیم پیچی موتور کولر را شل کنیم. در انجام این کار باید دقت داشته باشید تا شیارها دچار آسیبی نشوند و بعدا با مشکل مواجه نشوید.
نکته: لازم است که تعداد سیم‌های کویل‌ها را بشمارید تا با تعداد دور قبلی سیم پیچی موتور کولر هماهنگ باشید، سپس باید سیم‌ها را با قیچی سیم‌بر قطع کنید. این کار را برای این باید انجام دهید که تعداد دور سیم پیچی موتور کولر بسته به توان دستگاه متفاوت است.
بعد از اینکه سیم پیچی قبلی را خارج کردید، لازم است که عایق‌بندی انجام شود. برای این کار عایق‌های سیم‌های قدیمی را با سیم‌چین از شیارها بیرون آورده و گرد و خاک آن را پاک کنید. حال کاغذ عایق را به اندازه شیارها برش دهید و هر تکه کاغذ را در شیارها بگذارید.
نشانه‌ها و علائم سوختن موتور کولر آبی
مرحله دوم: سیم پیچی مجدد موتور کولر آبی
در این مرحله باید با استفاده از سیمی که دارای ضخامت و جنس مشابه با سیم پیچی قبلی است، سیم پیچی را از نو ایجاد کنید. سیم پیچی موتور کولر باید دقیق و محکم انجام شود تا موتور کولر مانند قبل کار کند. هربخش از سیم پیچی که به پایان رسید شیارهای روی کلاف را به سمت پایین آورده و سر ابتدایی و انتهایی کلاف را به اولین شیار وصل کنید. با استفاده از دو سیم نیز لبه‌های شیار را محکم ببندید تا مدار کامل شود. حال سیم پیچی موتور کولر آبی قادر به برقراری جریان انرژی بین آرمیچر و ژنراتور می‌باشد.
نکته: بعد از اینکه این مرحله به پایان رسید باید موتور را ببندید و آن را به برق وصل کنید تا از سلامت عملکرد آن مطمئن شوید.
مرحله آخر: اجرای وارنیش یا شارلاک
آخرین مرحله آموزش سیم پیچی موتور کولر آبی مربوط به شارلاک یا وارنیش زدن موتور می‌باشد. برای این کار لازم است درپوش و محور موتور را باز کنید و نگاهی به سیم پیچی داخلی آن بیندازید تا اگر ایرادی داشت آن را رفع کنید. سپس باید استاتور را در گرمکن گرم و وارنیش را آماده کنید. بعد از اینکه موتور گرم شد آن را از گرمکن بیرون آورده و در ظرف لاک بگذارید تا لاک یا وارنیش به درون سیم پیچی موتور کولر نفوذ پیدا کند. موتور را از ظرف بیرون آورده و بگذارید چند ساعت حرارت ببیند، مثلا در اجاق. وقتی کار تمام و موتور سرد شد، کار ما به پایان رسیده است.
علائم خرابی و رفع مشکل کلاچ موتور کولر آبی
تعویض سیم پیچی موتور کولر یا تعویض دینام؟
احتمالا با دیدن لوازم و مراحل متعدد نحوه سیم پیچی موتور کولر آبی، این سوال برایتان پیش آمده است که کدام یک گزینه بهتری است؟
برای پاسخ به این سوال باید بگوییم که اگر تعویض سیم پیچی موتور سوخته با نهایت دقت انجام شود یعنی با توجه به سرعت، وزن، کیفیت سیم، عایق‌بندی، مصرف انرژی و بازدهی و … باشد نه فقط بر اساس قطر سیم و وزن سیم پیچی موتور کولر آبی، این کار یک گزینه منطقی و بسیار اقتصادی می‌باشد. در غیر این‌صورت و همچنین اگر عمر سیم پیچی موتور سوخته زیاد باشد، جایگزین کردن دینام انتخاب بهتری است.
