آشنایی با موتور کولر آبی
الکتروموتور کولر آبی یک موتور تک فاز است که به نام‌های دینام کولر، موتور کولر یا موتور کولر آبی نیز شناخته می‌شود. این موتورها دارای توان‌های مختلف هستند و دو دور موتور به صورت دور کند (1000 دور) و دور تند (1500) دارند و با همین اسامی نامگذاری شده‌اند.
زمان تخمینی مطالعه: 6 دقیقه
توان‌های الکتروموتور کولر یک چهارم اسب، یک سوم اسب، سه چهارم اسب و سه چهارم اسب (25/0 تا 1 اسب) هستند. عامل تعیین کننده توان موتور کولر آبی، ظرفیت باددهی می‌باشد. هر چه ظرفیت باددهی کولر بالاتر باشد، نیاز به موتور قوی‌تری دارد. جدول زیر نشان دهنده رابطه بین ظرفیت باددهی کولر Cfm)، فوت مکعب در دقیقه) و توان موتور می‌باشد:
| ظرفیت باددهی کولر | توان موتور |
| Cfm 2500-3000 | یک چهارم اسب |
| Cfm 3500-4000 | یک سوم اسب |
| Cfm 4500-5000 | یک دوم اسب |
| Cfm 7000 | سه چهارم اسب |
آشنایی با ساختمان موتور کولر آبی
موتور کولر آبی از نوع قفسی یا سنجابی است که با قدرت‌های مختلفی طراحی می‌شود و قدرت کولر آبی نیز با توجه به حجم هوادهی کولر انتخاب می‌گردد. موتور کولر آبی کلکتور ندارد، به همین دلیل است که دارای صدا و حجم و قیمت کمی است اما در عوض عمر طولانی دارد. موتور کولر دارای دو دور کند و تند است، یکی 1000 و دیگری 1500 دور در دقیقه است.
قسمت الکتریکی کلید گریز از مرکز بر روی بدنه موتور کولر قرار گرفته است و سرهای خروجی سیم‌پیچ‌ها و کابل ورودی برق نیز به آن متصل است. موتور کولر در دورهای کند و تند جریان‌های 2 و 4 آمپر را می‌کشد. اگر کولر حجم بالایی هوادهی انجام دهد، از موتور 3 فاز با یک دور استفاده می‌شود.
اجزای تشکیل دهنده موتور کولر آبی
- بوش موتور
- محور موتور
- پایه الکتروموتور
- لاستیک لرزه‌گیر
- سیم پیچ استاتور
- روتور با پوشش روی
- درپوش آلومینیومی
- پلاتین و صفحه کلید
- بدنه لعاب کاری شده
- پره‌های خنک کننده سر روتور
- ورقه‌های هسته استاتور
- بست فلزی نگهدارنده موتور به پایه
- قسمت متحرک کلید گریز از مرکز
- استاتور پوشیده از لعاب سخت
- سوراخ‌های محوری روتور برای تهویه روتور
- حلقه‌های اتصال کوتاه قفس‌های روتور
- سوراخ‌های بدنه استاتور برای تهویه الکتروموتور
- ورقه‌های هسته استاتور که از یکدیگر عایق شده‌اند
- کلاهک گردگیر با محافظ انتهایی با پوشش از جنس روی
- حلقه‌های اتصال کوتاه قفس‌های روتور از جنس آلومینیوم
درب جلو بوشی موتور کولر آبی کاوه
درب عقب بوشی موتور کولر آبی فجر
انواع موتور کولر آبی
موتورهای دو دور دارای دو نوع هستند:
- موتورهای دو دور با خازن دائم کار
- موتورهای دو دور با سیم‌پیچ راه‌انداز
دینام کولر آبی 1/2 موتوژن تبریز
موتورهای دو دور با خازن دائم کار
موتورهای دو دور که دارای خازن دائم کار هستند، برای دو دور 1000 و 1500 طراحی شده‌اند و هر کدام نیز دارای 4 نوع سیم‌پیچی متفاوت می‌باشند. هر دور دارای یک سیم‌پیچ مجزا به همراه یک سیم‌پیچی کمکی و یک خازن است.
هر یک از دورها یک سیم‌پیچی مجزا برای خود دارد که با خازن همراه می‌باشند و با سیم‌پیچی کمکی به صورت سری قرار می‌گیرند. هنگامی که موتور در حالت تند یا کند قرار بگیرد، سیم‌پیچی اصلی با سیم‌پیچی کمکی و خازن در مدار قرار می‌گیرند. به این دلیل به این موتورها، موتور با خازن دائم کار گفته می‌شود که خازن‌ها همیشه در حال کار کردن هستند.
موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز
انواع سیم‌پیچی موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز:
- سیم‌پیچی دور تند، دارای 4 قطب و با سرعت 1500 دور در دقیقه
- سیم‌پیچی دور کند، دارای 6 قطب و با سرعت 1000 دور در دقیقه
- سیم‌پیچی راه‌انداز با 4 قطب
سیستم موتور کولر آبی با سیم‌پیچ راه‌انداز به این صورت است که سیم‌پیچ راه‌انداز، همراه و موازی با سیم‌پیچ دور تند روشن می‌شود. هنگامی‌که سرعت موتور تقریبا به 75 درصد اسمی خود رسید، سیم پیچ راه‌انداز به طور اتوماتیک از مدار خارج می‌شود.
اگر دور موتور کولر آبی شما بر روی دور کند قرار بگیرد، بعد از اینکه سیم‌پیچ راه‌انداز و سیم‌پیچ دور تند راه‌اندازی شد، هنگامی که سرعت اسمی آن به 0.75 درصد رسید، هر دو سیم‌پیچ از مدار خارج می‌شوند و سیم‌پیچی دور کند در مدار قرار گرفته و روتور با دور کند شروع به چرخیدن می‌کند.
اگر دور موتور کولر آبی بر روی کند قرار بگیرد، بعد از اینکه کولر راه‌اندازی شد، وقتی کولر به سرعت اسمی رسید، هر دو سیم‌پیچی از مدار خارج شده و سیم‌پیچی دور کند در مدار قرار خواهد گرفت و روتور با دور کند شروع به چرخش می‌کند.
موارد با اهمیت در انتخاب موتور کولر
توان دینام موتور
قبل از اینکه برای خرید موتور کولر آبی اقدام کنید ابتدا باید به این نکته توجه کنید که موتور کولر، یک توان حرکتی ویژه دارد که این توان متناسب با سایز کولر انتخاب می‌شود. این به معنی این است که هر چه کولر ما سایز بزرگ‌تری داشته باشد لازم است که موتور کولر پر قدرت‌تری را نیز انتخاب کنیم.
انتخاب خازن راه‌انداز
اگر می‌خواهید موتور کولر ۳⁄۴ یا ۱/۲ خریداری نمایید باید موتوری را انتخاب کنید که مجهز به خازن نیز باشد. زیرا اگر این مسئله را در نظر نگیرید مدتی بعد از استفاده از کولر، موتور آن در سیم‌پیچ‌ها می‌سوزد.
دینام کولر آبی 3/4 موتوژن تبریز
توجه به دو دور سیم‌پیچ
اگر موتوری انتخاب کردید که دارای قدرت ۱/۳ یا ۳/۴ است، نیازی نیست که موتور مذکور حتما خازنی باشد و برای راه اندازی کولر می‌توان از موتوری که دو دور سیم پیچ دارد استفاده نمود. سیم پیچ مسی باعث می‌شود، انتقال الکتریسته به موتور بهتر و قوی‌تر انجام گیرد.
قیمت موتور کولر آبی
یکی از موارد مهمی که در انتخاب موتور کولر تاثیر گذار است قیمت آن می‌باشد که باید مناسب باشد و قبل از خرید حتما باید به آن توجه شود.
نشان استاندارد
یکی دیگر از مواردی که در هنگام خرید حتما باید به آن توجه شود، اجزا سازنده موتور کولر است که باید نشان استاندارد داشته باشد و تمام قطعات نیز از لحاظ کیفی تست شده باشند.
