استاتور پنکه
استاتور پنکه چیست و چگونه کار میکند؟ در حال حاضر عملکرد موتورهای انواع وسیلههای برقی بهبود پیدا کرده است، به ویژه مواد به کار رفته در موتورها نیز افزایش پیدا کرده است که در این راه موثرند. یکی از ضروریترین بخشهای موتور الکتریکی استاتور میباشد که در ژنراتورها، روتورهای بیولوژیکی و آژیرها نیز وجود دارد. جریان الکتریکی که به موتور وارد میشود از طریق استاتور از قسمت چرخشی سیستم است. در موتور استاتور یک میدان مغناطیسی دوار را به حرکت در میآورد تا آرمیچر چرخشی نیز بتواند حرکت کند، اما ژنراتور میدان مغناطیسی دوار را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند. در دستگاههایی که با انرژی مایع کار میکنند، جریان مایع از طریق استاتور هدایت میشود. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا شما را با استاتور پنکه بیشتر آشنا کنیم.
استاتور پنکه چیست؟
استاتور قسمت غیر متحرک الکتروموتور یا موتور الکتریکی میباشد، که چندین سیم پیچی دارد که وقتی یک جریان متناوب الکتریکی به آن وارد میشود، قطبیت آن دچار تغییر میگردد. وقتی منبع تغذیه به استاتور داده میشود، جریان متناوب AC از سیم پیچهای استاتور در سراسر میله سیم پیچها جریان پیدا میکند تا یک میدان الکترومغناطیسی را به وجود بیاورد. جریان متناوب AC باعث چرخش میدان الکترومغناطیسی میگردد، این شامل لایههای نازک و انباشته شده است که توسط یک سیم عایق، سیم پیچی شده است. در استاتور هستهای وجود دارد که شامل تعدادی از این لمینتها میباشد.
محفظه استاتور
محفظه استاتور موتوری که با آلومینیوم باشد تا ۲۲ کیلووات خروجی دارند، اما محفظه استاتور موتورهایی که خروجی بالا دارند چدنی میباشد. استاتورها با قطبهای مختلف برای تعیین نیرو و جریان استفاده میشوند. استاتورها عمدتا برای مدیریت فرکانسها، خروجیهای مختلف و ولتاژها طراحی شدهاند.
بخشهای مختلف استاتور پنکه
استاتور پنکه با لمینتهای فولاد آلیاژ با کیفیت ساخته میشود تا هدر رفت جریان کاهش پیدا کند. استاتور از قطعات مهم قاب بیرونی، هسته و سیم پیچ تشکیل شده است. در این بخش شما را با این قطعات آشنا میکنیم.
قاب بیرونی استاتور
قاب بیرونی استاتور همان قسمت خارجی این قطعه میباشد. وظیفه اصلی آن پشتیبانی از هسته و قسمتهای داخلی میباشد. در برخی از اشکال، قسمت قاب بیرونی ریختهگری میشود.
جهت خرید عمده و آسان روی لیست قیمت قطعات یدکی پنکه کلیک کنید.
هسته استاتور
وظیفه هسته استاتور نگه داشتن میدان مغناطیسی نامنظم میباشد که باعث ایجاد تلفاتی مثل جریان گردابی و پسمان میگردد. هسته استاتور به قاب بیرونی متصل میشود و هر اتصال با یک پوشش لاک مانند عایقبندی میگردد. ضخامت این اتصال از ۰.۳ میلیمتر تا ۰.۵ میلیمتر قابل تغییر است.
سیم پیچ استاتور
هسته استاتور دارای سیم پیچهای سه فاز میباشد که از سیستم سه فاز هم تغذیه میکند. سیم پیچهای استاتور ۶ ترمینال دارند که دو تا از هر فاز به جعبه ترمینال دستگاه وصل میشوند.
سیم پیچیهای موجود در استاتور بر اساس سرعت موتور طراحی میشوند، اگر قطب بزرگتر باشد سرعت موتور کاهش پیدا میکند و برعکس اگر قطبها کمتر باشند سرعت موتور افزایش پیدا میکند.
نحوه کار استاتور موتور پنکه
استاتور در موتور پنکه یک قطعه ثابت است که وظیفه آن تولید میدان مغناطیسی دوار میباشد. اگر استاتور در حالت بیکار خود باشد انرژی مغناطیسی با پدیده القای الکترومغناطیسی القا میگردد. استاتور بر اساس پیکربندی دستگاه الکتروموتور چرخان مثل آهنربا و آرمیچر کار میکند. آهنربای میدانی برای ایجاد حرکت باید با آرمیچر ارتباط برقرار کند اما آرمیچر انرژی خود را از سیم پیچهای میدانی که در حال حرکت بر روی روتور هستند میگیرند.
در اولین موتورهای دی سی و ژنراتورهای دیسی سیم پیچهای میدانی بر روی استاتور قرار میگرفتند، این امر به دلیل سوئیچ برق یعنی کموتاتور لازم است زیرا باید برق به طور هم تراز در تمام روتور برقرار شود. وقتی جریان بیشتر میشود کموتاتور نیز بزرگتر و قویتر میگردد. استاتور در موتور ممکن است یک آهنربای الکتریکی و یا یک آهنربای دائمی باشد و به دلیل اینکه استاتور یک آهنربای الکتریکی میباشد، باعث تقویت سیم پیچ میشود که به عنوان سیم پیچ میدانی شناخته میگردد.
در موتور پنکه سیم پیچ میتواند هسته آلومینیومی و یا آهنی داشته باشد اما سیم پیچها همیشه مسی هستند، زیرا مس یک نوع ماده رسانا است و خاصیت سیم پیچ این است که باید حتما رسانای الکتریکی باشد.
استاتور چه کاری انجام میدهد؟
انرژی الکتریکی از طریق استاتور که ثابت است به روتور چرخان هدایت میشود. استاتور قطعهای است که همیشه ثابت اما روتور همیشه در حرکت میباشد به این ترتیب اجزای استاتور به صورت زیر عمل میکند:
- سیم پیچ میدان که در آن میدان مغناطیسی دوار استاتور به وجود میآید و آرمیچر روتور را به حرکت در میآورد.
- آرمیچر قسمتی است که سیم پیچهای میدان متحرک بر روی روتور را تحت تاثیر قرار میدهد، تا خروجی ایجاد کنند.
اما کاری که استاتور در ماشین آلات معمولی انجام میدهد به شرح زیر است:
- استاتور در یک الکتروموتور: در هر نوع موتور AC و یا DC، سیم پیچهای استاتور یک میدان مغناطیسی قوی به وجود میآورند. این میدان مغناطیسی روتور دوار را به حرکت در میآورند که باعث حرکت بخش مورد نظر در دستگاه میشود.
- استاتور در دینام یا ژنراتور: در این دستگاهها استاتور میدان مغناطیسی دوار روتور را به انرژی الکتریکی تبدیل میکند.
- استاتور تنها به الکتروموتورها محدود نمیشود، بلکه در سیستمهای دیگر نیز استفاده میشود اما ساختار متفاوتی دارد. برای مثال در سیستمهای هیدرودینامیکی استاتور وظیفه هدایت جریان سیال روتور توربین چرخان را بر عهده دارد.
- در برخی دیگر از دستگاهها، استاتور به جای اینکه شامل سیم پیچ باشد تعدادی از آهنرباها را شامل میشود. این نوع استاتور ممکن است در موتور استارت خودرو استفاده شود.
تفاوت بین رتور و استاتور
قسمت استاتیک دستگاه استاتور نام دارد و قسمت چرخان آن روتور نامیده میشود. روتور در داخل هسته استاتور قرار گرفته است. برق سه فاز به سیم پیچ استاتور هدایت میشود تا میدان مغناطیسی را تولید کند، سپس روتور که در درون این میدان مغناطیسی دوار قرار گرفته است، به حرکت در میآید. در جدول زیر رتور و استاتور را با یکدیگر مقایسه میکنیم.
| استاتور STATOR | روتور ROTOR | |
| تعریف | قسمت ثابت موتور است | قسمت چرخنده موتور است |
| اجزا | قاب بیرونی، هسته استاتور و سیم پیچ استاتور. | سیم پیچ روتور و هسته روتور |
| تغذیه | سه فاز | تغذیه DC |
| آرایش سیم پیچ | پیچیده | آسان |
| عایق | قوی | کم |
| اصطکاک | زیاد | کم |
| خنک کنندگی | آسان | سخت |
برخی از تفاوتهای مهم این دو قطعه شامل موارد زیر میباشند:
- استاتور قسمت ثابت ماشین است، اما روتور قابلیت چرخان دارد و متحرک است.
- استاتور از سه بخش اصلی هسته استاتور، قاب بیرونی و سیم پیچ تشکیل شده است، اما روتور دارای دو بخش هسته روتور و سیم پیچ میدان میباشد.
- استاتور از طریق منبع سه فاز تغذیه میکند. اما روتور از طریق منبع DC.
- سیم پیچ استاتور نسبت به روتور آرایش پیچیدهتری دارد.
- عایق سیم پیچ استاتور بسیار قوی است زیرا ولتاژ بالاتری از آن عبور میکند، اما عایق روتور ضعیفتر است.
- سیم پیچ استاتور برای حمل یک جریان سنگین در مقایسه با سیم پیچ میدان از نظر اندازه بسیار بزرگ است.
- سیستم خنک کننده استاتور در مقایسه با روتور بهتر میباشد، زیرا استاتور یک قطعه ثابت است.
- اتلاف اصطکاک در روتور به دلیل اینکه وزن کمی دارد، نسبت به استاتور کمتر است.
خرید و قیمت استاتور پنکه
برای خرید استاتور پنکه و دیگر قطعات یدکی پنکه میتوانید از فروشگاه اینترنتی قائم یدک کمک بگیرید. در سایت ما میتوانید به آسانی قطعه مورد نظر خود را انتخاب کنید و به سبد خرید خود اضافه نمایید و با قیمت استثنایی قطعه مورد نظر خود را با بالاترین کیفیت دریافت نمایید.
